Thuở học trò, ta thường mê đọc sử

Mơ làm người hùng giữ nước bình yên

Bốn biển anh em nối kết bạn hiền.

Gặp nguy khó, muốn chơi liền với địch.

Sông Vàm Cỏ đâu phải là sông Dịch

Cũng muốn qua chơi, đối địch giặc thù

Mấy lần đưa quân dẫm nát mật khu,

Chận cường địch, buộc quân thù ly cách.

Kinh Kha lúc xưa sang Tần thích khách,

Tuy chẳng thành công, gã được thành danh

Ngọn đoản đao của gã cực kỳ nhanh

Nhưng bạo chúa một lá cành chẳng rụng.

Gần cuối đời mới tìm ra sai đúng

Thiệt nực cười cho dũng sĩ Kinh Kha

Gã rượt Tần vương chạy trốn thấy bà,

Nhưng bạo chúa chẳng băng hà băng hiếc.

Mang thủ cấp Phàn Ô Kỳ lẫm liệt (1)

Nộp cho Tần là bất nghĩa đệ huynh

Mỹ nữ chết oan trong yến tiệc linh đình.

Chỉ vì gã muốn đôi tay ngà ngọc. (2)

Giữa chợ đời, thiếu gì thằng lừa lọc,

Lòng bất nhân như rắn độc giả lành

Miệng ngọt ngào nhưng tâm địa hôi tanh

Thiệt với giả, lằn ranh bằng sợi tóc.

Bực mình quá, ta tìm thanh kiếm mộc

Học tuyệt chiêu trong tịch cốc non ngàn

Chưa thành tài đã đánh mất thời gian.

Nên ôm kiếm mà lệ tràn cay đắng.

Nhớ có lần dừng quân bên thôn vắng

Nhìn quê nghèo mà lòng dạ đau thương,

Miền Nam thân yêu lâm cảnh tuyệt đường

Bằng hữu chết trên dặm trường chinh chiến.

Phương Bắc thắng, do ông trời tính chuyện.

Chứ dụng binh đâu tinh luyện bằng ta

Nói cho ngay, thua thắng cũng một nhà

Nó giảo hoạt, chính tà mình phải xử.

Ta đâu phải kẻ tham sanh uý tử

Nên rất buồn chuyện vong quốc hôm nay

Người bị thua, ôm cuốn lịch tù đày.

Kẻ thắng cuộc bẻ xoay dòng lịch sử.

Chiến hữu bây giờ ít bàn chiến sự

Vì súng năm xưa đã gãy lâu rồi?

Nên cứ ra vào than trách phận thôi    

Tuổi xế bóng, biết nơi nào an nghỉ.!

Ai bằng hữu và ai là tri kỷ ?

Năm mươi năm cố lý vọng cô thôn

Một ngày kia mưa ngập lá hoa cồn

Chữ với nghĩa sẽ chẳng còn hoa mỹ.

Nhưng ai cấm ước mơ thành dũng sĩ

Qua gian nan, sẽ gặp hội tương phùng

Quân tử, tiểu nhân giờ trộn lung tung

Như lá rụng trên rừng. Sao phân biệt ?

Chuyện thế gian cũng lắm trò chết tiệt,

Dũng sĩ, thằng hèn đều liệt ngang nhau ?

Nhưng thằng hèn cố dấu một niềm đau,

Là sợ chết khi bước vào ánh sáng.

Ta từng gặp nhiều tên ưa nổ sảng

Chưa qua sông, cũng đòi mạng Tần vương

Thôi về đi, mình kể chuyện đời thường

Kiếm đã sét, súng gãy đường cơ bẩm.

Quê hương đó, một đám người lẩm cẩm.

Còn tranh dành, còn đấu đá lung tung,

Cuối cuộc hành trình đều rụng như sung

Rồi thân xác sẽ về cùng cát bụi.

(Đặc San Lâm Viên)

(1+2) Ghi chú tóm lược theo sách sử:

Thời Đông Châu Liệt Quốc bên Tàu, Kinh Kha, người nước Vệ được ban danh là kiếm khách trong thiên hạ. Danh nầy rất lớn. Kinh Kha đọc sách nhiều và từng kết giao với nhiều bằng hữu. Sứ mạng của Kinh Kha là qua sông Dịch ám sát vua Tần theo mưu đồ phục quốc của Thái tử Yên Đan. Kinh Kha mang theo tấm bản đồ nước Yên và dùng thủ cấp tự hy sinh của Phàn Ô Kỳ (do chính Kinh Kha tìm gặp, khích tướng để Phàn tự sát) để lót đường sang Tần. Trước đó, trong một đêm dạ yến do Thái tử Yên Đan tổ chức, một cung nữ có đôi tay tuyệt đẹp rót rượu mời Kinh Kha, Say vì rượu hay mê đắm trước người đẹp, chỉ biết Kinh Kha cứ say sưa nhìn đôi tay ngà ngọc của mỹ nhân. Sáng hôm sau, thức dậy, thấy trên bàn có chiếc hộp đựng đôi tay ngà của cung nữ đêm qua khiến Kinh Kha sững sờ. Không thể chần chờ được nữa, Kinh Kha vượt sông Dịch sang Tần đi thích khách. Không biết có phải vì tiếng sáo u buồn của Cao Tiệm Ly bên sông Dịch gây phân tâm tráng sĩ và làm run tay kiếm khách? Chỉ biết Kinh Kha cầm trủy thủ rượt Tần Thủy Hoàng chạy quanh điện nhưng không đâm trúng bạo chúa phát nào. Cuối cùng, Kinh Kha bị giết chết vì loạn đao  trong cung điện Tần Vương. Kinh Kha thất bại vì tài trí không vượt trội hơn người, vì thời cơ chưa chín mùi, vì thiếu may mắn hay mạng số Tần vương chưa tuyệt? Câu trả lời là tùy nhận định của mỗi người theo mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau.