(Đặc San Lâm Viên)
Năm 206 TTL, sau khi diệt nước Tần và Sở, Lưu Bang lập ra nhà Tây Hán và
xưng là Hán Cao Tổ.
Đời vua thứ năm sau Cao Tổ là Vũ Đế.
Lên ngôi năm 140 TTL, Vũ Đế rất thông minh, văn võ song toàn, trị vì 51 năm.
Năm 111 TTL Vũ Đế sai Lộ Bác Đức đem quân sang đánh Nam Việt, giết Triệu Vệ
Dương Vương và Lữ Gia; từ đó nước ta bắt đầu hơn một ngàn năm Bắc thuộc. Chỉ
2 năm sau, Vũ Đế đánh chiếm Triều tiên, chia làm 4 quận để cai trị.
Vũ Đế là người thứ nhì sau Tần Thủy Hoàng chủ trương mở rộng biên giới nước
Tầu.
Thời thơ ấu Vũ Đế được mẹ của Đông vũ hầu nuôi và săn sóc như con ruột. Lớn
lên Vũ Đế rất trọng đãi bà.
Mỗi tháng 2 lần bà nhũ mẫu được vào chầu Vũ Đế, được phép ngồi kiệu vào tận
cung điện. Mỗi lần vào chầu, nhũ mẫu đều được cấp 50 tấm lụa, thực phẩm và
rượu.
Lợi dụng tình cảm của vua đối với mình, nhũ mẫu xin cấp công điền ở nơi này
nơi nọ, Vũ Đế ngạc nhiên nhưng cuối cùng cũng thuận (ngạc nhiên vì ban ơn là
đặc quyền của vua, thần dân không được đòi hỏi; ngoài ra công điền chỉ dành
riêng thưởng công cho các quan văn võ).
Từ đó nhũ mẫu xin gì Vũ Đế cũng ưng thuận.
Thấy vua chiều chuộng nhũ mẫu, các công khanh và đại thần cũng phải nể mụ.
Dựa thế nhũ mẫu, con cháu và tôi tớ của mụ lộng hành giữa kinh đô Tràng an.
Chúng chặn xe ngựa để cướp tài sản của người ta giữa ban ngày. Trong cung
biết chuyện nhưng không nỡ trị tội.
Tuy nhiên vị quan có nhiệm vụ duy trì phép nước không thể bỏ qua. Ông xin
vua lưu đày nhũ mẫu ra ngoại châu. Tội lưu đày có 3 mức: cận châu, viễn châu
và ngoại châu (bị đày ra nơi gần, nơi xa và biên giới).
Là người công minh, Vũ Đế không thể không chấp thuận án phạt nhũ mẫu.
Phần bị thất sủng, phần bị các quan trong triều xa lánh, nhũ mẫu chỉ còn
cách cầu cứu một người rất gần gũi với vua là Quách Xá Nhân.
Xá Nhân nguyên là kép hát nổi tiếng trong các vai hài trên sân khấu, được Vũ
Đế cho đứng bên ngai vàng để chọc vua cười hầu bớt căng thẳng trong lúc bàn
việc nước với triều đình. Xá Nhân có học và nhanh trí nên ứng đối rất khôi
hài khiến Vũ Đế vui thích.
Được nhũ mẫu cầu cứu, Quách Xá Nhân sẵn lòng giúp.
Nhũ mẫu phải tuân theo lời dặn của Xá Nhân mặc dù không hiểu ý nghĩa gì.
Ngày vào hoàng cung từ biệt Vũ Đế, khi trở ra, nhũ mẫu (theo lời dặn của Xá
Nhân) đi thật mau nhưng thỉnh thoảng ngoái cổ lại ngó vua.
Ngay khi ấy, đứng bên ngai vàng, Xá Nhân lớn tiếng mắng nhũ mẫu:
- Mụ già kia! Đã quyết dứt áo ra đi sao còn quyến luyến ngoái đầu ngó Bệ
hạ? Bây giờ Bệ hạ lớn rồi đâu còn cần mụ cho bú nữa. Khôn hồn đi mau cho
khuất mắt!
Những lời mắng nhũ mẫu nghe như đùa cợt cho vua cười nhưng thật sự Quách Xá
Nhân ngầm gợi lại thuở thơ ấu của Vũ Đế.
Quả nhiên Vũ Đế nhớ lại những khi quấn quýt vui đùa với nhũ mẫu từ thời còn
ấu thơ.
Động lòng thương hại, Vũ Đế tha tội cho nhũ mẫu.
Bùi Quý Chiến
Tham khảo
- Sử ký của Tư Mã Thiên do Phan Ngọc dịch.
- Trung quốc cổ kim lược ký của Nguyễn Chánh Sắt.
- Hoàng Việt giáp tý niên biểu của Nguyễn Bá Trác.
No comments:
Post a Comment