Công Án Thiền: 18 - Chính Đạo Không Khó

Chính Đạo Không Khó

Triệu Châu nói với chư tăng

“Chính Đạo không khó chẳng cần tìm xa

Không thích tương đối nên là

Tương đối, tuyệt đối nói là ít thôi

Lão tăng này ngay hiện thời

Không trong tuyệt đối vậy thời nghĩ sao?"

Một nhà sư hỏi “Cách nào

Không trong tuyệt đối luận bàn ra sao?"

Triệu Châu đáp “Chẳng biết sao."  

Nhà sư lại hỏi “Thầy sao nói là

Không trong tuyệt đối vậy mà

Biết không trong đó thế là làm sao?"

Triệu Châu “Hỏi rõ vậy sao

Tu làm gì nữa hãy mau ra về."

Luẩn quẩn trong cõi u mê

Luôn luôn so sánh đôi bề đúng sai.

Xá gì cái vẻ bên ngoài

So sánh đem đến cho đời khó khăn

Chính Đạo ở trên đường trần

Tuyệt đối, duy nhất, ta cần nhận ra

Giả thiết là điều đặt ra

Chính Đạo không khó bởi là nguyên nhiên.

Bùi Phạm Thành 

Ngày 30 tháng 12 năm 2022

---

18. Chính Đạo Không Khó

Triệu Châu nói chuyện với chư tăng:

- Chính Đạo không khó, nhưng nó không thích sự tương đối. Nếu có nói thì là nói về sự tương đối và tuyệt đối. Lão tăng này không ở trong tuyệt đối, các ông thấy có giá trị hay không?

Một nhà sư hỏi:

- Nếu thầy không ở trong tuyệt đối làm sao thầy có thể đánh giá nó?

Triệu Châu đáp:

- Tôi cũng chả biết,

Nhà sư kia lại hỏi:

- Nếu thầy không biết sao thầy lại nói thầy không ở trong tuyệt đối chứ?

Triệu Châu nói:

- Câu hỏi của ông đã tỏ rõ tâm ý, Hãy rời nơi đây, đừng tu nữa.

Mỗi người đều có Phật tánh: thanh tịnh, bổn nguyên, và chân thật.

Mỗi người đều hướng nội và đẹp đẽ. Hoa hồng, hoa lily, cây cối, hòn đá mỗi thứ đều như chính nó. Nếu người thấp thì thấp, nếu cao thì cao. Không có gì là sai lầm cả.

Chính Đạo không khó, nhưng nó không thích sự tương đối. 

Nếu ta so sánh tương đối thì tốt và xấu, đẹp và xấu, cao và thấp, đúng và sai sẽ nổi lên để tạo ra những khó khăn, rắc rối. Ngay cả khi nói một chút về tương đối và tuyệt đối như ông sư trên thì chúng ta đã không ở trong sự tuyệt đối.

Chính Đạo không khó vì nó là con đường duy nhất. Đó là Con Đường Tuyệt Đối. 

Giả thiết là điều rất khó, bởi vì ta phải tạo ra nó. Chính Đạo không khó vì tự nó là như thế.

18. The Real Way Is Not Difficult

Joshu addressed an assembly of monks: 

"The Real Way is not difficult, but it dislikes the Relative. If there is but little speech, it is about the Relative or it is about the Absolute. This old monk is not within the Absolute. Do you value that or not?" 

A monk said to him, "If you are not within the Absolute, how can you judge its value?"

Joshu said, "Neither do I know that."

The monk argued, "Your Reverence, if you do not yet know, how is it that you say you are not within the Absolute?"

Joshu said, "Your questioning is effective. Finish your worship and leave."

Everyone has Buddha-nature: pure, original, and true. 

Everyone has intrinsic value and beauty. Rose, lily, tree, or stone, each should be as it is. If you are short, be short. If you are tall, be tall. Nothing is wrong.

"The Real Way is not difficult, but it dislikes the Relative." 

If one compares, relatively, then good and bad, beautiful and ugly, tall and short, right and wrong arise, creating difficulty. Even a little talk about relative or absolute and, like the monk, one is not within the

Absolute. 

The Real Way is not difficult because it is the only Way. It is the Absolute Way.

Pretensions are difficult because one has to make them up. The True Way is not difficult because it is.