Công Án Thiền: 13 - Gặp Nhau Ở Đâu Sau Khi Chết

Gặp Nhau Ở Đâu Sau Khi Chết

Đạo Ngô đến thăm đồng môn

Vân Nham đang bệnh nằm yên trên giường

Hỏi “Sau khi rời dương trần

Nơi đâu tôi lại có lần gặp ông?"

Vân Nham trả lời “Nơi KHÔNG

Không sống, không chết may rằng gặp nhau."

Vân Nham đổi lại bằng câu

“KHÔNG sống, KHÔNG chết, KHÔNG cầu gặp nhau."

Nhiều người chẳng hề gặp nhau

Dẫu cùng ăn, ngủ với nhau hàng ngày

Xác thân di chuyển đó đây

Thực sự gặp gỡ có ngày nào chăng?

Hiểu nhau chẳng cần nói năng

Lời người giác ngộ chẳng cần nói lên

Cầm tay là hiểu nhau liền

Huyền Lộ có một kệ Thiền rất hay:

“Hoa mận đã nở đầy cây

Cành Nam dường đã có đầy mùa Xuân

Nếu ta nhìn lại thật gần

Cành Bắc cũng có mùa Xuân tràn đầy.”

Bùi Phạm Thành

Ngày 25 tháng 12 năm 2022

---

13. Gặp Nhau Ở Đâu Sau Khi Chết

Đạo Ngô đến thăm bạn đồng môn đang nằm trên giường bệnh là Vân Nham hỏi:

- Tôi sẽ gặp lại ông ở đâu sau khi ông chết và chỉ để lại cái xác này?

Vân Nham đáp: 

- Tôi sẽ gặp ông ở nơi không có sống và không có chết.

Đạo Ngô chỉ trích câu trả lời của Vân Nham và nói :

- Ông nên nói là không có chỗ nào không sống, không chết và chúng ta cũng chẳng cần gặp nhau.

Nhiều người cùng ăn, cùng ngủ, nhưng thực chẳng bao giờ gặp nhau. Đạo Ngô và Vân Nham có thực gặp nhau không? Có nhiều xác sống di chuyển đó đây. Sự gặp gỡ đích thực trong đời là sự gặp gỡ trong đời. Trừ phi ta có một sự hiểu biết thực sự, nghe khi không thực sự nghe, nhìn khi không thực sự nhìn. Nếu Đạo Ngô và Vân Nham thực sự giác ngộ thì sự đối thoại tinh tế đó không cần thiết, chỉ cần nắm tay nhau là đủ. Huyền Lộ có bài kệ về công án này như sau:

Cây mận già nở đầy hoa

Cành phía Nam có tất cả mùa Xuân

Cành phía Bắc cũng vậy.

13. Where to Meet after Death

Dogo (道悟圓智, Tao-wu Yuan-chih, Dogo Enchi, 768/69-853) paid a visit to his sick fellow monk, Ungan. "Where can I see you again if you die and leave only your corpse?" Dogo asked. 

"I will meet you where nothing is born and nothing dies," Ungan replied.

Dogo criticized his response saying, "What you should have said is that there is no place where nothing is born and nothing dies and that we need not see each other at all."

Some people eat together, sleep together, but never really meet. Did Dogo and Ungan really meet? There are many living corpses moving around. The true meeting in life is the meeting of life. Unless one has true understanding, one hears without really hearing, sees without really seeing. If Dogo and Ungan were really enlightened, such sophisticated mondos (questions-and-answers) would be unnecessary. Just clasping each other's hand would be more than enough. Genro wrote a poem on this koan:

The old plum tree is in full bloom;

The southern branch owns the whole spring-

So does the northern branch.