Dốt Đặc Còn Hơn Hay Chữ Lỏng

Chuyện kể ông phú hộ này

Có hai con rể một ngày về chơi

Trong lúc đi dạo thảnh thơi

Thấy một đàn vịt đang bơi trên hồ

Ông rằng: “Xưa nay đến giờ

Ta không hiểu vịt nó nhờ bởi đâu

Cho dù hồ rộng nước sâu

Vịt vẫn cứ nổi vì đâu thế này?”

Rể em văn tốt, chữ hay

Khoe giỏi chữ nghĩa đáp ngay những từ:

“Đa mao thiểu nhục tất phù”

Rể anh chân chất thật thà nói ra:

“Trời sinh ra thế thôi mà,

Là vịt thì nổi có là lạ chi.”

Rồi thì đến khoảng đồng kia

Thấy một đàn ngỗng bên bìa ruộng nương

To mồm inh ỏi kêu vang

Ông rằng: “Sao ngỗng kêu vang thế này?”

Rể em trổ tài thưa ngay:

“Trường cảnh tất đại thanh này chớ sao.”

Rể anh thì nói: “Ối dào

Trời sinh ra thế chứ nào lạ chi.”

Rồi thì đến khu đất kia

Thấy tảng dá nứt ông thì hỏi ngay:

“Sao lại có cớ sự này

Tảng đá đó lại nứt ngay giữa này?”

Rể em lại vội phân bày:

“Phi Thiên tất cũng Nhân này đả cho.”

Rể anh: “Chẳng có nguyên do

Trời sinh ra thế chẳng do cớ gì.”

Trời chiều tất cả quay về

Thảnh thơi uống rượu ông thì nói ngay:

“Rể em chữ nghĩa giỏi thay

Rể anh gì cũng Trời này sinh ra

Nghĩ gần rồi lại nghĩ xa

Những người hay chữ thật là đáng khen.”

Rể anh bèn hỏi rể em:

“Chú hãy giải nghĩa cho xem thế nào

Cái gì thiểu nhục đa mao”

Rể em bèn nói: “Có nào khó chi

Thiểu nhục là thịt ít đi

Đa mao lông rậm nên thì nổi ngay.”

Rể anh: “Chú nói cũng hay

Cái xuồng chẳng thịt lông này cũng không

Thế sao vẫn nổi bềnh bồng

Vẫn đưa đón khách qua sông mỗi ngày

Rồi đến chuyện con ngỗng đây

Đại thanh trường cảnh việc này ra sao?”

Rể em: “Trường cảnh cổ cao

Đại thanh lớn tiếng chứ sao rõ ràng.”

Rể anh: “Ễnh ương kêu vang

Không cổ mà tiếng lại vang thấu trời

Còn việc tảng đá nứt đôi?”

Rể em giải thích: “Chẳng người đập ra

Thì do Trời đánh đấy mà.”

Rể anh: “Cái chỗ sinh ra chú mày

Trời, Người ai đã ra tay

Lọt lòng cũng đã nứt ngay giữa rồi

Cho nên muôn sự trên đời

Trời sinh ra thế ta thời hiểu cho.”

Bố vợ nghe xong gật gù:

“Dốt đặc có phải là ngu đâu nào

Còn mớ chữ lỏng học vào

Nói ra như vẹt chứ nào hay hơn.”

Bùi Phạm Thành

ngày 2 tháng 7 năm 2022

Chú thích:

Nhân đọc được câu chuyện xưa này được đăng lại trên mạng xã hội, và truyền tay nhau qua email, ngẫu hứng kể lại bằng thơ Lục-Bát để gửi đến thân hữu.

Về các câu đối thoại:

- Đa mao thiểu nhục tất phù = Nhiều lông ít thịt tất nhiên là nổi

- Trường cảnh tất đại thanh = Cổ dài thì ắt có tiếng lớn

- Phi Nhân đả tất Thiên đả = Nếu không có người đập thì ắt bị trời đánh

Thành ngữ: “Dốt đặc còn hơn hay chữ lỏng”.