101 Truyện Thiền: 51 - Miso Chua

51. Miso Chua

Tu viện của Bankei

Có sư Dairyo

Là sư chuyên nấu bếp

Với món súp Miso.

Sư nghĩ thầy đã già

Nên món Miso ấy

Phải dùng toàn đồ tươi

Để nấu riêng cho thầy.

Thấy Miso của mình

Ngon hơn của học trò

Thầy Bankei mới hỏi

Vì sao có chuyện đó.

Dairyo thưa rằng

Thầy địa vị cao hơn

Và cũng đã lớn tuổi

Nên phải được ăn ngon.

Thầy Bankei nói rằng:

“Như thế có nghĩa là

Ta là thầy lớn tuổi

Không nên ăn gì cả.”

Bankei vào phòng riêng

Rồi khóa trái cửa lại

Bankei ở bên trong

Dairyo bên ngoài.

Bảy ngày đã trôi qua

Một đệ tử phải nói:

“Thằy có lẽ chẳng sao

Anh này sao chịu nổi.”

Bankei bước ra nói

“Thày ăn như đệ tử

Sau này ngươi làm thầy

Thì điều này phải nhớ.”

              oOo

Tâm đạo sáng như gương

Không phân biệt quyền chức

Đó chính là tâm đạo

Của người đã tỉnh thức.

Đây là một bài học

Trò sống theo gương thầy

Không chỉ là kiến thức

Ăn uống cũng phải vậy.

Bùi Phạm Thành

(Ngày 4 tháng 7, 2019)

---

Dairyo là vị sư nấu bếp của tu viện của thiền sư Bankei, quyết định là sư sẽ chăm sóc kỹ càng sức khỏe của lão sư phụ của mình và sẽ chỉ cho sư phụ ăn Miso tươi, làm từ đậu nành, lúa mì và men đánh nhuyễn rồi để lên men. Bankei, thấy là mình được dọn cho ăn loại miso ngon hơn miso của các đệ tử, liền hỏi: “Ai là người nấu ăn hôm nay?”

Dairyo được gọi đến gặp thầy. Bankei nghe trình là theo tuổi tác và địa vị của thầy, Bankei chỉ nên ăn miso tươi. Bankei nói với sư nấu ăn: “Vậy con nghĩ là thầy không nên ăn gì hết.” Nói xong, Bankei bước vào phòng riêng và khóa trái cửa.

Dairyo, ngồi ngoài cửa, xin lỗi thầy. Bankei không trả lời. Và như thế, suốt bảy ngày, Dairyo ngồi bên ngoài và Bankei ở bên trong.

Cuối cùng, trong tuyệt vọng một đệ tử nói thật to cho Bankei nghe: “Thầy có thể không sao, lão sư phụ, nhưng anh chàng đệ tử trẻ này phải ăn. Hắn không thể nhịn mãi được!”

Đến lúc đó Bankei mới mở cửa. Thầy mỉm cười, nói với Dairyo: “Thầy nhất quyết ăn cùng loại thức ăn như những đệ tử cấp bậc thấp nhất của thầy. Khi con trở thành thầy, đừng quên chuyện này.”

---

Sour Miso

The cook monk Dairyo, at Bankei’s monastery, decided that he would take good care of his old teacher’s health and give him only fresh miso, a paste of soy beans mixed with wheat and yeast that often ferments. Bankei, noticing that he was being served better miso than his pupils, asked: “Who is the cook today?”

Dairyo was sent before him. Bankei learned that according to his age and position he should eat only fresh miso. So he said to the cook: “Then you think I shouldn’t eat at all.” With this he entered his room and locked the door.

Dairyo, sitting outside the door, asked his teacher’s pardon. Bankei would not answer. For seven days Dairyo sat outside and Bankei within.

Finally in desperation an adherent called loudly to Bankei: “You may be all right, old teacher, but this young disciple here has to eat. He cannot go without food forever!”

At that Bankei opened the door. He was smiling. He told Dairyo: “I insist on eating the same food as the least of my followers. When you become the teacher I do not want you to forget this.”