101 Truyện Thiền: 50 - Nhận Thức Của Ryonen

50. Nhận Thức Của Ryonen

Ni cô Ryonen

Người tài sắc vẹn toàn

Khi mới mười bảy tuổi

Làm hầu cận Nữ Hoàng.

Hoàng Hậu bất thần chết

Cô mất hết ước mơ

Thấy đời vô thường quá

Nên cô muốn đi tu.

Gia đình không bằng lòng

Muốn cô phải lấy chồng

Và sinh con ba đứa

Cô đành phải thuận lòng.

Sau khi sinh ba con

Tuổi hai lăm chưa tròn

Lấy tên Ryonen

Cạo đầu đi hành hương.

Xin học các thiền sư

Cô đều bị từ chối

Vì nhân dáng qúa đẹp

Sẽ gây nhiều rắc rối.

Cô lấy thanh sắt nóng

Phá hủy nhan sắc mình

Hakuo đồng ý

Nhận cô làm môn sinh.

Là người giỏi thi phú

Cô viết một bài thơ

Để kỷ niệm việc này

Đằng sau tấm gương nhỏ.

“Khi phục vụ Hoàng Hậu

Đốt hương áo lụa là

Đốt mặt vào thiền viện

Đi khất thực không nhà.”

Khi sắp sửa lìa đời

Cô viết bài thơ cuối:

“Sáu mươi sáu tuổi đời

Nhìn bao thu thay đổi

Nói đã nhiều về trăng

Không còn gì để hỏi

Nghe tiếng tùng, tiếng thông

Khi trời không gió thổi.”

             oOo

Khi đã có quyết tâm

Không gì thể ngăn trở

Dẫu phải chịu đớn đau

Đó là người giác ngộ.

Bùi Phạm Thành

(Ngày 4 tháng 7, 2019)

---

Ni cô Ryonen sinh năm 1797. Cô là cháu của Shingen, một võ tướng nổi tiếng của Nhật. Thiên tài thi phú và sắc đẹp khuynh thành của cô tuyệt đến mức mới 17 tuổi cô đã thành người hầu cận của hoàng hậu. Cho dù còn rất trẻ, danh vọng đang chờ đợi cô.

Hoàng hậu yêu quý chết bất thần và mọi giấc mơ của Ryonen tiêu tán. Cô nhận thấy rõ ràng sự vô thường của đời sống trong thế giới này. Vì vậy cô muốn học thiền.

Tuy nhiên, thân nhân của cô không đồng ý và ép cô lập gia đình. Với lời hứa hẹn là cô có thể đi tu sau khi đã sinh ba đứa con, Ryonen đồng ý. Cô làm tròn điều kiện này trước khi đầy 25 tuổi. Chồng cô và mọi người thân chẳng thể cản cô được nữa. Cô cạo đầu, lấy tên là Ryonen, có nghĩa là nhận thức rõ ràng, và bắt đầu hành hương.

Cô đến thành phố Edo và xin thiền sư Tetsugya nhận làm đệ tử. Nhưng chỉ liếc mắt qua là thiền sư đã từ chối, vì cô quá đẹp.

Ryonen đến gặp một thầy khác, Hakuo. Hakuo cũng từ chối với cùng lý do, nói là sắc đẹp của cô chỉ gây rắc rối.

Ryonen lấy một thanh sắt nóng ép vào mặt. Chỉ trong khoảnh khắc là sắc đẹp của cô đã tiêu tán vĩnh viễn.

Hakuo bèn nhận cô làm đệ tử.

Để kỷ niệm chuyện này, Ryonen viết một bài thơ trên mặt sau của một tấm gương nhỏ:

Khi phục vụ Hoàng Hậu, ta đốt hương xông thơm quần áo lụa là,

Nay khất thực không nhà, ta đốt mặt để vào thiền viện.

Khi sắp sửa lìa đời, cô viết một bài thơ khác:

Sáu mươi sáu lần đôi mắt này đã chứng kiến cảnh mùa thu thay đổi.

Ta đã nói đủ về ánh trăng,

Đừng hỏi nữa.

Hãy chỉ lắng nghe tiếng nói của thông và tùng khi gió lặng.

---

Ryonen’s Clear Realization

The Buddhist nun known as Ryonen was born in 1797. She was a granddaughter of the famous Japanese warrior Shingen. Her poetical genius and alluring beauty were such that at seventeen she was serving the empress as one of the ladies of the court. Even at such a youthful age fame awaited her.

The beloved empress died suddenly and Ryonen’s hopeful dreams vanished. She became acutely aware of the impermanency of life in this world. It was then that she desired to study Zen.

Her relatives disagreed, however, and practically forced her into marriage. With a promise that she might become a nun after she had borne three children, Ryonen assented. Before she was twenty-five she had accomplished this condition. Then her husband and relatives could no longer dissuade her from her desire. She shaved her head, took the name of Ryonen, which means to realize clearly, and started on her pilgrimage.

She came to the city of Edo and asked Tetsugya to accept her as a disciple. At one glance the master rejected her because she was too beautiful.

Ryonen went to another master, Hakuo. Hakuo refused her for the same reason, saying that her beauty would only make trouble.

Ryonen obtained a hot iron and placed it against her face. In a few moments her beauty had vanished forever.

Hakuo then accepted her as a disciple.

Commemorating this occasion, Ryonen wrote a poem on the back of a little mirror:

"In the service of my Empress I burned incense to perfume my exquisite clothes,

Now as a homeless mendicant I burn my face to enter a Zen temple."

When Ryonen was about to pass from this world, she wrote another poem:

"Sixty-six times have these eyes beheld the changing scene of autumn.

I have said enough about moonlight,

Ask no more.

Only listen to the voice of pines and cedars when no wind stirs."