101 Truyện Thiền: 46 - Cỏ Cây Giác Ngộ Như Thế Nào

46. Cỏ Cây Giác Ngộ Như Thế Nào

Shinkan theo học thiền

Thiên Thai tông sáu năm

Rồi thiền tông bảy năm

Trung quốc mười ba năm.

Khi trở về nước Nhật

Rất nhiều người đến hỏi

Những câu thật bí hiểm

Nhưng sư ít trả lời.

Một người năm mươi tuổi

Hỏi rằng: “Phái Thiên Thai

Nói cỏ cây giác ngộ

Điều này hiểu sao đây?"

Shinkan hỏi lại rằng:

“Nếu cỏ cây giác ngộ

Thì giúp gì được ông

Để có thể giác ngộ?"

Ông già chợt ngẩn người

“Thật tôi chưa hề nghĩ"

Shinkan mới nói rằng:

“Hãy về nhà suy nghĩ." 

              oOo

Học thiền là tĩnh tâm

Để tìm ra nguyên lý

Lý thuyết hay công án

Là để giúp suy nghĩ.

Nếu cứ mãi bận tâm

Tìm hiểu khắp mọi chỗ

Không những chẳng ích gì

Cũng không thể giác ngộ.

Bùi Phạm Thành

(Ngày 30 tháng 6, 2019)

---

Vào thời Kamakura, Shinkan học thiền theo phái Thiên Thai trong sáu năm, sau đó học Thiền bảy năm; rồi thiền sư qua Trung Quốc và nghiên cứu Thiền mười ba năm nữa.

Khi thiền sư trở về Nhật nhiều người muốn gặp và hỏi các câu bí hiểm. Nhưng Shinkan rất ít tiếp khách, và khi tiếp khách, thiền sư rất ít khi trả lời câu hỏi của họ.

Ngày nọ có một người 50 tuổi đang học về giác ngộ, nói với Shinkan, “Tôi đã học tư tưởng của phái Thiên Thai từ lúc còn nhỏ, nhưng một điều tôi không hiểu nổi. Phái Thiên Thai cho rằng ngay cả cỏ cây cũng sẽ giác ngộ. Đối với tôi đây là điều rất lạ.”

“Bàn luận cỏ cây giác ngộ thế nào thì được ích gì?” Shinkan hỏi. “Câu hỏi là ông làm thế nào để có thể giác ngộ. Ông có bao giờ nghĩ đến chuyện đó không?”

“Tôi chẳng bao giờ nghĩ như vậy cả,” ông già kinh ngạc.

Shinkan kết luận “Vậy thì về nhà và nghĩ đến nó.”

---

How Grass and Trees Become Enlightened

During the Kamakura period, Shinkan studied Tendai six years and then studied Zen seven years; then he went to China and contemplated Zen for thirteen years more.

When he returned to Japan many desired to interview him and asked obscure questions. But when Shinkan received visitors, which was infrequently, he seldom answered their questions.

One day a fifty-year-old student of enlightenment said to Shinkan: “I have studied the Tendai school of thought since I was a little boy, but one thing in it I cannot understand. Tendai claims that even the grass and trees will become enlightened. To me this seems very strange.”

“Of what use is it to discuss how grass and trees become enlightened?” asked Shinkan. “The question is how you yourself can become so. Did you even consider that?”

“I never thought of it that way,” marveled the old man.

“Then go home and think it over,” finished Shinkan.