Một Ngày Cho Tình Yêu
Bùi Phạm Thành
Là một quốc gia kỹ nghệ tân tiến nhất trên thế giới, dân chúng Hoa Kỳ có cuộc sống bận rộn và vội vã, được xem là bị chi phối nặng nề bởi chiếc đồng hồ và quyển lịch. Thế cho nên, ngoài những ngày lễ chính thức được ngơi nghỉ, người Mỹ đã đặt ra những ngày đặc biệt để thêm vào một chút vui, chút ý nghĩa cho đời sống:
- Ngày Tiên Đoán Thời Tiết Mùa Đông - Groundhog's Day - ngày 2 tháng Hai
- Ngày Tình Yêu - Valentine's Day - ngày 14 tháng Hai.
- Ngày Diễu Cợt Tháng Tư - April Fool - ngày 1 tháng Tư
- Ngày của Mẹ - Mother's Day - chủ nhật thứ nhì của tháng Năm
- Ngày của Cha - Father's Day - chủ nhật thứ ba của tháng Sáu
Ngày Của Tình Yêu - Valentine's Day
Ngày lễ mà chúng ta biết đến ngày nay đến từ một câu chuyện của người có tên là Valentine. Từ thời cổ đại đã có rất nhiều truyền thuyết khác nhau về lịch sử của Ngày Tình Yêu, thế nhưng một truyền thuyết được ưa thích nhất là chuyện của một tu sĩ La Mã đã giúp các đôi nam nữ bí mật kết hôn.
Câu chuyện được kể rằng, Hoàng Đế Claudius II của La Mã, người trị vì từ năm 268 A.D đến 270 A.D. đã cấm binh sĩ kết hôn vì nghĩ rằng những người đàn ông không có vợ sẽ là những binh sĩ giỏi và can đảm hơn. Một vị tu sĩ tên là Valentine cho đó là điều không hợp lý và quyết định lén lút thực hiện các cuộc hôn nhân cho những đôi tình nhân.
Khi việc làm của tu sĩ Valentine bị bại lộ, ông bị bắt và sau đó bị giết vào ngày 14 tháng 2 năm 270 vì đã không tuân lệnh của hoàng đế La Mã. Trước khi chết, Valentine đã viết một bức thư cho cô con gái của người cai ngục mà ông đã có lòng yêu mến. Sau đó, vào thế kỷ thứ 5, Giáo hoàng Gelasius I đã phong thánh cho tu sĩ Valentine và tuyên bố ngày mất của ông, ngày 14 tháng Hai, là Ngày Của Thánh Valentine, hay được gọi một cách vắn tắt là Ngày Valentine.
Ngày Sắp Xếp Hôn Nhân
Lễ kỷ niệm chung quanh ngày 14 tháng Hai thực sự có nguồn gốc từ một lễ hội của tôn giáo thời cổ đại bắt đầu từ nhiều thế kỷ trước khi Valentine ra đời. Được tổ chức tại Rome (thủ đô của đế quốc La Mã) vào mỗi tháng Hai, với mục đích là tụ họp thanh niên và thiếu nữ tới tuổi lập gia đình để họ có dịp gặp gỡ và tìm hiểu nhau.
Trong ngày lễ hội, các chàng trai bốc thăm có tên của các cô gái từ một hộp kín. Họ sẽ được kết thành một đôi để cùng vui chơi trong suốt ngày lễ hội, và một số sẽ thực sự kết hôn khi lễ hội kết thúc.
Sau khi Giáo hoàng Gelasius I tạo ra Ngày Của Thánh Valentine (Ngày Valentine), lễ hội này đã trở thành một lễ của tôn giáo. Tuy Giáo Hội Thiên Chúa Giáo đã không còn công nhận Ngày Valentine nữa, và đã xóa Ngày Valentine khỏi lịch của Giáo Hội, nhưng rất nhiều người trên khắp thế giới vẫn ăn mừng ngày này.
Theo như tài liệu đã nhắc ở trên thì nguồn gốc thực sự của Ngày Valentine đã có từ mấy ngàn năm trước, từ thời cổ đại của đế quốc La Mã, không có liên hệ gì tới tôn giáo. Jack B. Oruch, giáo sư tại Đại học Kansas, lập luận rằng thi sĩ Geoffrey Chaucer (1343–1400) là người đầu tiên liên kết Ngày Valentine với sự lãng mạn trong bài thơ The Parlement of Foules - Hội Đồng Của Loài Chim.
Giáo sư Oruch cho rằng Chaucer đã liên kết Ngày Valentine với sự lãng mạn, có thể, chỉ là tình cờ vì Ngày Valentine là khoảng thời gian của nhiều loài chim ở châu Âu bắt đầu tụ họp nhau lại để truyền giống. Các nhà thơ sau này, kể cả Shakespeare, đã theo chân Chaucer, và giúp tạo ra những ý nghĩa lãng mạn mà chúng ta có ngày nay.
| Tomorrow is Saint Valentine's day, All in the morning bedtime, And I a maid at your window, To be your Valentine. Shakespeare (Hamlet - Act 4, Scene 5) | Ngày mai là ngày Valentine, Trong cả buổi sáng ở trên giường, Ta là người hầu đứng bên cửa sổ, Là Valentine của em. |
Ý tưởng làm người hầu bên giường của người yêu, khiến chúng ta liên tưởng đến một bài thơ tình lãng mạn của thập niên 1940, bài thơ "Ngậm Ngùi" của Huy Cận và nhạc sĩ Phạm Duy đã phổ thành ca khúc.
Nắng chia nửa bãi, chiều rồi...
Vườn hoang trinh nữ xếp đôi lá rầu.
Sợi buồn con nhện giăng mau,
Em ơi! Hãy ngủ... anh hầu quạt đây.
Lòng anh mở với quạt này,
Trăm con chim mộng về bay đầu giường.
Ngủ đi em, mộng bình thường!
Ru em sẵn tiếng thuỳ dương mấy bờ...
Cây dài bóng xế ngẩn ngơ...
- Hồn em đã chín mấy mùa thương đau?
Tay anh em hãy tựa đầu,
Cho anh nghe nặng trái sầu rụng rơi...
Vườn hoang trinh nữ xếp đôi lá rầu.
Sợi buồn con nhện giăng mau,
Em ơi! Hãy ngủ... anh hầu quạt đây.
Lòng anh mở với quạt này,
Trăm con chim mộng về bay đầu giường.
Ngủ đi em, mộng bình thường!
Ru em sẵn tiếng thuỳ dương mấy bờ...
Cây dài bóng xế ngẩn ngơ...
- Hồn em đã chín mấy mùa thương đau?
Tay anh em hãy tựa đầu,
Cho anh nghe nặng trái sầu rụng rơi...
Mừng Ngày Tình Yêu Như Thế Nào
Ngày nay, hầu hết những người yêu nhau thường trao tặng nhau những món quà như kẹo xô-cô-la (chocolate), nữ trang, hoa, và nhất là những bưu thiếp đặc biệt về Ngày Valentine.
Tấm bưu thiếp Ngày Valentine xưa nhất được biết đến là bưu thiếp với bài thơ của Charles, Bá Tước xứ Orléans, gửi cho vợ khi ông bị cầm tù ở Tháp London năm 1415, khi đó ông mới 21 tuổi và vợ là Bonne of Armagnac mới 16 tuổi. Trong bài thơ, Charles đã gọi Bonne là "My very gentle Valentine - Valentine rất dịu dàng của anh."
| My very gentle Valentine, Since for me you were born too soon, And I for you was born too late. God forgives him who has estranged Me from you for the whole year. I am already sick of love, My very gentle Valentine. | Hỡi người yêu dấu của anh, Đôi ta tưởng đã duyên lành bên nhau. Đời làm nên cuộc bể dâu, Khiến đôi ta phải xa nhau nghìn trùng. Để em phải sống lạnh lùng, Và anh chẳng được sống cùng bên em. Tương tư gối mộng từng đêm, Hỡi người yêu rất dịu hiền của anh. (Bùi Phạm Thành - chuyển ngữ) |
 |
| Cupid |
Những Truyền Thống (Phong Tục) Của Ngày Valentine
Truyền thống Ngày Valentine đã thay đổi rất nhiều theo với thời gian và địa dư. Ví dụ, vào thời Trung cổ, kéo dài từ thế kỷ thứ 5 đến thế kỷ thứ 15 ở Châu Âu, người ta bắt đầu trao đổi những tấm thiệp thủ công với những ghi chú về tình yêu bên trong. Ngày nay, hàng tỷ đô la được chi cho những tấm thiệp Valentine và quà tặng mỗi năm trên khắp thế giới.
Trong một truyền thống cũng gắn liền với thời Trung Cổ, phụ nữ Nam Phi đeo hình trái tim trên tay áo, trên đó có ghi tên của người họ có cảm tình để cho biết ai là người đã được cô ta "yêu thầm, nhớ trộm."
Mặc dù Ngày Valentine đã được phổ biến trên toàn thế giới và không còn mang ý nghĩa của tôn giáo, thế nhưng ngày lễ hội này vẫn không được tổ chức ở các quốc gia như Indonesia, Ả Rập Saudi và Malaysia vì lý do không thích hợp với tôn giáo của họ. Tuy nhiên, cũng có quốc gia chống lại Ngày Valentine vì lý do chính trị. Ở Ấn Độ, một số đảng chính trị bảo thủ phản đối Ngày Valentine vì họ cho rằng ngày lễ này quảng cáo cho phong tục của phương Tây.
Cho dù chúng ta có ăn mừng hay tổ chức Ngày Lễ Tình Nhân hay không - bằng sự lựa chọn, số phận hay lý do nào khác - chúng ta vẫn được thấy rằng sức mạnh mầu nhiệm của tình yêu đã kết nối loài người với nhau trong nhiều thế kỷ từ thời La Mã cho đến ngày nay. Có một điều chắc chắn: Đây là một ngày vui cho thấy rằng tất cả chúng ta đều thích đối xử, và được đối xử, một cách đặc biệt với những người chúng ta yêu thương.
Bùi Phạm Thành
Tham khảo:
Saint Valentine's Day, explained
https://www.nationalgeographic.com/culture/holidays/reference/saint-st-valentines-day
Valentine's Day
https://kids.nationalgeographic.com/explore/celebrations/valentines-day/
Parlement of Foules
https://en.wikipedia.org/wiki/Parlement_of_Foules
History’s Oldest-Known Valentine Was Written in Prison
https://www.history.com/news/historys-oldest-known-valentine-was-written-in-prison
Post a Comment