Thông Tin Giả Mạo

Hai tuần sau cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ, hai công ty cung cấp dịch vụ internet lớn nhất trên thế giới là Facebook và Google đã bị rất nhiều chỉ trích nặng nề về những tin tức giả mạo được chuyển đi từ những trang mạng của họ có thể đã gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến kết quả của cuộc bầu cử này.

Hôm thứ hai vừa qua, hai công ty này đã tuyên bố rằng họ sẽ không khoan nhượng cho những trang mạng phổ biến tin tức giả mạo trên hệ thống thông tin của họ bằng cách nhắm vào nguồn tài chánh thu nhập được của những trang mạng này.

Google tuyên bố sẽ cấm những trang mạng thông tin giả mạo quảng cáo trên hệ thống thông tin của họ. Ngay sau đó, mạng lưới sinh hoạt xã hội Facebook cũng ra thông báo tương tự và sẽ không đăng quảng cáo cho những trang mạng có khuynh hướng phổ biến tin tức không đúng sự thật.

Facebook đã bị đem ra bàn cãi rất nhiều về việc loan tin giả mạo gây ảnh hưởng đến kết quả của cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ vừa qua. Một tin giả mạo đáng chú ý nhất là tin "Đức Giáo Hoàng Francis ủng hộ ứng cử viên Donald Trump." Những nhà bình luận cho rằng tin này đã khiến nhiều cử tri chưa nhất định ủng hộ ứng cử viên nào đã quyết định bỏ phiếu cho ông Trump.

Mark Zuckerberg, CEO của Facebook, cho biết rằng 99 phần trăm những thông tin được truyền đi từ thành viên của Facebook là sự thật, chỉ có một phần nhỏ là giả mạo hoặc sai sự thật. Thế cho nên các loại tin tức giả mạo ấy không thể làm sai lạc kết quả của cuộc bầu cử vừa qua.

Tuy thế vẫn có những nhà phê bình hoặc báo chí, như báo New York Times, vẫn chỉ trích Facebook về phương diện thông tin viện dẫn lý do Facebook có đến 1.8 tỉ người trên thế giới theo dõi và theo như Pew Research Center thì một nửa số dân trưởng thành trên nước Mỹ dựa vào Facebook để theo dõi tin tức.

Từ lâu, Google vẫn có qui luật cấm đăng những quảng cáo có tích cách lừa dối (misleading advertisements), bao gồm những quảng cáo về hàng giả và chương trình giảm cân không có thật (counterfeit goods and weight-loss scams). Với qui luật mới thêm vào và có hiệu lực ngay lập tức, Google cấm đăng những quảng cáo có nội dung không trung thực với nội dung của trang mạng mà quảng cáo này muốn đọc giả vào xem.

Chúng ta hãy chờ xem qui luật mới của Google có hiệu quả như thế nào? Bởi vì qui luật này phải dựa vào sự thông minh của chương trình điện toán (intelligence algorithms) và con người để kiểm chứng xem những những thông tin nào là giả mạo.

Đối với người đọc,  để nhận diện hoặc tránh những tin tức giả mạo:

1. Tránh những tin tức được trích dẫn từ những trang mạng cá nhân, không liên quan đến thông tin hay trang mạng của những quốc gia có khuynh hướng chống lại nước Mỹ.
2. Tránh những tin tức chỉ phát xuất từ một nguồn tin hoặc một trang mạng duy nhất.
3. Tránh những tin tức được dịch từ một ngôn ngữ khác nhưng không dẫn chứng nguồn gốc của bản tin chính để có thể kiểm chứng.
4. Hầu hết tin tức, thông tin có thể kiểm chứng bằng Google search. Nếu không tìm ra hoặc chỉ có một nguồn duy nhất thì thường là giả mạo.
5. Nếu là tin quan trọng và liên hệ đến những sự kiện đang xảy ra thì cũng sẽ được đăng bởi các hệ thống thông tin có uy tín như Reuter, Associated Press (AP), CNN, ABC, BBC, ... Nếu những hãng thông tin này không đăng trên trang mạng của họ thì đó có thể là tin giả mạo hoặc có ý lừa gạt.

Lâm Viên

- Coi bộ "tin giả" lại là tin tức hàng đầu.

- Thật đúng là tin xấu.

- Cái khó là tôi không thể phân biệt được tin nào giả, tin nào thật !
- Đúng vậy - Thế nào cũng phải có cách tốt hơn ...

Nguy hiểm. Hố tin giả.