Tại Sao Chú Cuội Chỉ Có 1 Mắt

Hình cho thấy vị trí của Mare Imbrium (Credit: WIKIPEDIA, CC BY-SA 3.0)

How the Man in the Moon Got His Enormous Right Eye
A new estimate for the impactor that created the Imbrium Basin puts the rock at the size of New Jersey
By Karl J. P. Smith | Scientific American November 2016 Issue

Chú Cuội (The Man in the Moon) có con mắt khổng lồ bên phải: một vùng đất trũng có tên là Imbrium Basin với bề ngang rộng 1,200 kilo mét. Đó một lỗ trũng được tạo ra, khoảng 4 tỉ năm về trước, bởi sự va chạm của Trăng với một vật thể lớn. Vật thể đó lớn như thế nào? Khoa học gia Peter H. Schultz của Đại Học Đường Brown University cho rằng "Vật thể này có kích thước tương đương với tiểu bang New Jersey". Để tính ra kích thước của vật thể đó, Shultz và đồng nghiệp là David A. Crawford quan sát bề mặt của Trăng, đặc biệt là đường rãnh tạo ra bởi sự va chạm. Hai khoa học gia này đã dùng kích thước của những đường rãnh và những thử nghiệm để tính ra kích thước của cục đá (vật thể), vận tốc và góc cạnh của sự va chạm. Kích thước mới tính ra này lớn gấp 10 kích thước dự đoán trước kia.

Những Con Số

10 kilo mét - Ước tính đường kính của Chicxulub, lỗ trũng do sự va chạm với vật thể ngoài không gian ở Mexico vào khoảng 66 triệu năm về trước đem đến sự huỷ diệt của khủng long (dinosaurs).

10 kilo mét - Ước tính đường kính của vật thể đã tạo ra lỗ trũng Vredefort Crater ở South Africa.

250 kilo mét - Ước tính mới về vật thể tạo ra lỗ trũng Imbrium Basin trên mặt Trăng.

Bùi Phạm Thành

lược dịch

tháng 11, 2016