Đối Thiền

Một vị Thiền Sư có tiếng là giỏi một hôm ngồi đọc sách không muốn bị quấy rầy nên dặn người học trò nếu có ai muốn gặp thì sau 10 giờ hãy đến.

Một lúc sau thì có một người khách đến có ý thử tài, khi chỉ nhìn thấy chú tiểu liền nghĩ rằng "Nếu thầy giỏi thì trò chắc cũng chẳng đến nỗi nào", bèn không nói gì mà chỉ đưa ra 1 ngón tay . Chú tiểu tưởng khách bị câm nên cũng ra dấu bằng cách đưa ra 2 ngón tay để trả lời.

Vị khách liền đưa tay chỉ lên trời, chú tiểu bèn chỉ xuống đất.

Vị khách chỉ vào miệng, chú tiểu chỉ vào mắt.

Vị khách đưa ra 9 ngón tay, chú tiểu xòe hai tay đưa ra cả 10 ngón.

Vị khách rất cảm phục, vái chào chú tiểu rồi lui ra. Hôm sau vị khách ấy lại đến thì gặp Thiền Sư, vị khách kính cẩn nói:

- Xưa nay vẫn nghe danh của Thiền Sư định đến thử tài nhưng ngay cả chú tiểu nhỏ cũng đối đáp không lại nên đành chiụ phục.

Rồi vị khách giải thích:

- Khi tôi đến đây thì chỉ gặp một chú tiểu, tôi muốn thử tài bằng cách ra dấu:

Tôi đưa ra 1 ngón tay:  "Nhất Nguyên Luận"
Chú tiểu liền đưa ra 2 ngón đối lại: "Nhị Nguyên Luận".
Tôi chỉ lên trời: "Thiên thượng thuần dương"
Chú tiểu chỉ xuống đất: "Thiên hạ thuần âm"
Tôi chỉ vào miệng: "Pháp ngôn hòa duyệt" (ăn nói ôn hòa)
Chú tiểu chỉ vào mắt: "Tụng tập đa văn" (học hỏi sâu rộng)
Tôi đưa ra 9 ngón tay: "Cửu thiên chi phương" (có 9 phương trời)
Chú tiểu đưa ra 10 ngón đáp: "Thập phương chư Phật" (có 10 phương Phật)

Sau khi vị khách ra về thì Thiền Sư gọi chú tiểu vào để hỏi chuyện hôm qua, thì chú tiểu kể lại:

- Hôm qua có một ông khách câm đến và ra dấu:

Ông khách đưa ra 1 ngón tay hỏi:  "Chùa chỉ có 1 mình chú thôi sao?"
Con đưa ra 2 ngón: "Thưa có thầy nữa là hai người".
Ông khách chỉ lên hỏi: "Thầy ở trên lầu hả?"
Con chỉ xuống đáp: "Thưa thầy đang ở dưới nhà"
Ông khách chỉ vào miệng: "Thầy đang dùng cơm chay hả?"
Con chỉ vào mắt thưa: "Thầy đang đọc sách"
Ông khách đưa ra 9 ngón tay: "Chín giờ trở lại được không?"
Con đưa ra 10 ngón đáp: "Thầy dặn phải sau 10 giờ"

Thế rồi không hiểu sao ông ấy giận rồi bỏ về đến hôm nay mới trở lại.

Bùi Phạm Thành